Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024

Υδρογεωλογική Μελέτη Περιοχής Τυλίσου Ηρακλείου - Hydrogeology of Tylissos Area Heraklion Creta

Κατά την περίοδο 1986 - 1987 η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Ηρακλείου (ΔΕΥΑΗ) μου ανέθεσε την διεξαγωγή γεωηλεκτρικής έρευνας, στην περιοχή της Τυλίσου. Η περιοχή αυτή περιλαμβάνεται μέσα στο καρστικό σύστημα της πηγής του Αλμυρού Ηρακλείου.

Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της γεωηλεκτρικής έρευνας, η ΔΕΥΑΗ, κατά την περίοδο 1987 - 1988, κατασκεύασε 7 γεωτρήσεις, με νερό πολύ καλής ποιότητας, οι οποίες, από τότε, τροφοδοτούν το Ηράκλειο.

Ακολούθως, η ΔΕΥΑΗ ανέθεσε στο γραφείο μου την εκπόνηση της "Υδρογεωλογικής Μελέτης Ευρύτερης Περιοχής Τυλίσου Ηρακλείου", την οποία εκπόνησα στο διάστημα 1989 - 1992. 

Η μελέτη αυτή είχε ευρύτερη σημασία και περιλάμβανε, εκτός της Τυλίσου, και τις περιοχές Κορφών, Πυργούς και Κρουσώνα. Κατά την πορεία της μελέτης και κατόπιν υποδείξεών μου, η ΔΕΥΑΗ κατασκεύασε 10 υδρογεωτρήσεις, στις παραπάνω περιοχές. Τρεις εκ των γεωτρήσεων αυτών, βάθους 360 - 380 μ., κατασκευάσθηκαν στο ύψωμα της Κέρης, δηλαδή 1 χλμ. περίπου δυτικά της πηγής του Αλμυρού. 

Στα πλαίσια της μελέτης αυτής, ασχολήθηκα επισταμένως και με το πρόβλημα της εκμετάλλευσης των νερών της πηγής του Αλμυρού Ηρακλείου και έκανα σχετικές προτάσεις αξιοποίησης της πηγής.

Το πλήρες κείμενο της Υδρογεωλογικής Μελέτης της Ευρύτερης περιοχής Τυλίσου βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο:

ΤΕΥΧΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΥΛΙΣΟΥ  

Τα σχέδια και διαγράμματα της μελέτης Τυλίσου βρίσκονται στον σύνδεσμο:

ΣΧΕΔΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΥΛΙΣΟΥ 


Μετά το 1990, η ΔΕΥΑΗ, σταμάτησε την συνεργασία μαζί μου. Όμως συνέχισε το γεωτρητικό της πρόγραμμα και το 1991 κατασκεύασε 6 νέες γεωτρήσεις στην περιοχή της Κέρης και το 1992 7 γεωτρήσεις στην περιοχή του Κρουσώνα. Με τον τρόπο αυτόν καλύφθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι ανάγκες ύδρευσης του Ηρακλείου. Οι εργασίες αυτές έγιναν σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης.

Από τα στοιχεία που προέκυψαν από τις παραπάνω μελέτες βγαίνουν τα εξής συμπεράσματα:

α) Το υδροφόρο στρώμα της Τυλίσου αναπτύσσεται εν μέρει μέσα σε ασβεστόλιθους της ενότητας της Τρίπολης και εν μέρει μέσα σε υφαλογενείς ασβεστόλιθους του Μεσσηνίου, οι οποίοι υπόκεινται των ασβεστόλιθων της Τρίπολης. Αυτό συμβαίνει, επειδή οι ασβεστόλιθοι της Τρίπολης είναι επωθημένοι  επί των ασβεστολίθων του Μεσσηνίου. Οι φάση της επώθησης της Τρίπολης επί του Νεογενούς (Μεσσηνίου) τοποθετείται χρονικώς κατά το Κάτω Πλειόκαινο. Ταυτόχρονα με τους ασβεστόλιθους της ενότητας της Τρίπολης, επωθήθηκαν επί του Νεογενούς και οι ασβεστόλιθοι (μάρμαρα) της ενότητας των Plattenkalk. Αμφότερες οι ενότητες Τρίπολης και Plattenkalk σχηματίζουν το καρστικό σύστημα του Ψηλορείτη, που τροφοδοτεί την πηγή του Αλμυρού Ηρακλείου.

β) Το στεγανό υπόβαθρο των παραπάνω καρστικών πετρωμάτων, σχηματίζεται είτε από νεογενείς μάργες και κροκαλοπαγή (μολάσσα), είτε από μεταμορφωμένους σχιστόλιθους του φυλλιτικού συστήματος της Κρήτης, το οποίο υπόκειται του Νεογενούς και καταλαμβάνει τα βαθύτερα στρώματα, σχηματίζοντας το τεκτονικό υπόβαθρο της Κρήτης, το οποίο είναι αδιαπέρατο από υδρογεωλογικής απόψεως.

γ) Η ύπαρξη του αδιαπέρατου υπόβάθρου (μολάσσας και σχιστόλιθων) έχει ως αποτέλεσμα να προστατεύεται το υδροφόρο στρώμα της Τυλίσου από τυχόν διεισδύσεις αλμυρού θαλασσινού νερού προερχόμενων από την θάλασσα του κόλπου του Ηρακλείου. Αντίθετα, όπως έδειξαν οι έρευνές μου, η υφαλμύρυνση της πηγής του Αλμυρού φαίνεται να προκαλείται από διεισδύσεις θαλασσινού νερού, που προέρχονται από την περιοχή των υποθαλλασίων πηγών (εσταβελλών) του Μπαλίου.

δ) Οι γεωτρήσεις της Τυλίσου, μετά από εντατική εκμετάλλευση επί μια 20ετία, εμφάνισαν έντονη υφαλμύρυνση, με αποτέλεσμα να περιορισθεί η εκμετάλλευσή τους. Η υφαλμύρυνση δεν οφείλεται σε διείσδυση αλμυρού νερού κατ' ευθείαν από την θάλασσα, αλλά σε μετάγγιση υφάλμυρων νερών από την πηγή του Αλμυρού Ηρακλείου, που βρίσκεται λιγο βορειότερα από την Τύλισο, λόγω υποβιβασμού της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, στην περιοχή της Τυλίσου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ